Toelichting lasten:

Wijziging toerekening rente aan investeringen € 4.725.000 voordeel
Door de wijziging van het BBV is de manier waarop rente wordt doorbelast aan investeringen gewijzigd. Deze worden niet meer als baat opgenomen in de treasury, maar als negatieve last. Dit is een administratief-technische wijziging. Bij de baten wordt een gelijk bedrag aan lagere rente-inkomsten verantwoord en daarmee is deze wijziging budgettair neutraal.

Lagere rentelasten € 122.000 voordeel
Door uitstel en/of vertraging in de uitvoering van investeringen hoefde er geen geld ter financiering te worden aangetrokken.

Vennootschapsbelasting € 706.000 nadeel
De door de gemeente te betalen vennootschapsbelasting wordt voor een bedrag van € 517.000 veroorzaakt door de grondexploitaties. De gemeente heeft hiervoor in 2018 een voorlopige aanslag ontvangen. Daarnaast wordt rekening gehouden met een bedrag van € 194.000 als gevolg van verwachte aanpassing van de VPB-last over 2017. Voor een verdere toelichting verwijzen wij naar paragraaf 4.1.6 Vennootschapsbelasting.

Storting voorziening Naheffingsaanslag BTW 2012 € 175.000 nadeel
Naar aanleiding van de nahefffingsaanslag BTW over 2012 is er bij de jaarrekening 2017 een verliesvoorziening gevormd. Voor deze jaarrekening is de hoogte  geactualiseerd door een aanvullende storting van € 175.000. Hierin is tevens de inmiddels ontvangen naheffingsaanslag 2013 meegenomen. Meer informatie hierover kunt u lezen in de toelichting op de balans bij de passiva, Voorzieningen.

Storting voorziening te betalen VPB € 122.000 nadeel
Sinds 2016 is de gemeente voor bedrijfsmatige activiteiten vennootschapsbelasting-plichtig. Zoals u in paragraaf 4.1.6. Vennootschapsbelasting kunt lezen, verschillen de Belastingdienst en de gemeentes van mening over de VPB-plicht bij het verhuren van reclameobjecten als een bedrijfsmatige activiteit. Omdat hierover op korte termijn nog geen duidelijkheid verwacht kan worden, hebben wij - op basis van de actuele status en de ingenomen standpunten - over de periode 2016 tot en met 2018 een voorziening gevormd van € 122.000.

Niet aangewende stelposten € 49.000 voordeel
De in de begroting 2018 opgenomen stelpost voor onvoorziene uitgaven is niet gebruikt. Ook van de stelpost voor kapitaallasten van nieuwe investeringen is een deel niet gebruikt. Dit leidt tot een voordeel van € 49.000.

Begrotingssaldo € 92.000 voordeel
Als gevolg van de resultaten van de voor- en najaarsnota is er voor 2018 een begrotingsruimte voorzien. Dit betreft het positieve geraamde resultaat van de begroting 2018, die niet tussentijds is gestort in de algemene reserve. Op deze post worden geen uitgaven verantwoord, waardoor deze nu ten gunste van het resultaat komt.

De resterende € 8.000 hogere lasten betreffen diverse kleine verschillen.

Toelichting baten

Rente Parkeerexploitatie extra-comptabel geboekt € 748.700 nadeel
Bij de begroting 2018 is besloten voor het berekenen van de parkeerexploitatie en de tarieven van de riool- en afvalstoffenheffing bij de investeringen niet uit te gaan van de omslagrente (2%), maar het gemiddelde rentepercentage van de aangetrokken geldleningen te hanteren (3,23%). Dit is verwerkt als bijdrage van de betreffende taakvelden aan de treasury. Dit is echter niet meer toegestaan, waardoor de bijdrage nu extra-comptabel is verwerkt. Per saldo heeft dit geen effect op de begroting omdat er hierdoor op de taakvelden een voordeel ontstaat (zie ook programma Leefomgeving en veiligheid).

Wijziging toerekening rente aan investeringen: € 4.725.000 nadeel
Zoals hierboven bij de lasten aangegeven, is de wijze waarop de rente wordt doorbelast aan de investeringen gewijzigd. Op deze plaats waren de inkomsten verantwoord. Per saldo is deze aanpassing budgettair-neutraal.

Lagere rentebaten € 380.000 nadeel
Daarnaast was er een hoger bedrag aan intern door te berekenen rente aan investeringen begroot. Verwacht werd € 5.105.000 maar in werkelijkheid was het de hierbovengenoemde € 4.725.000. Het verschil ad € 380.000 wordt veroorzaakt door uitstel en/of vertraging in de uitvoering van investeringen. Dit wordt volledig gecompenseerd doordat verdeeld over de programma's en de diverse taakvelden de rentelasten van investeringen in totaliteit ook € 380.000 lager zijn uitgevallen.
Daarnaast leidt het, zoals bij de lasten vermeld, ook tot lagere te betalen rentelasten voor leningen.

Algemene uitkering € 568.000 nadelig
In 2018 is in totaal een bedrag van € 83.871.300 ontvangen aan algemene uitkering uit het gemeentefonds. Daarvan betreft € 59.420.700 de reguliere algemene uitkering en € 24.450.600 de integratie-uitkering Sociaal domein. De algemene uitkering is daarmee € 568.400 lager dan de begrote stand in de najaarsnota. De aanpassingen van de uitkering op grond van de september- en decembercirculaires zijn niet verwerkt in de begrotingscijfers, omdat deze pas na het opstellen van de najaarsnota bekend zijn geworden. De lagere inkomsten zijn ontstaan door de volgende ontwikkelingen:

Toelichting op de ontwikkelingen:

1. Het accres (de jaarlijkse ontwikkeling van de algemene uitkering) is gekoppeld aan de hoogte van de netto-rijksuitgaven. Onderuitputting op begrotingsonderdelen van het Rijk leidt tot een verlaging van de uitkering voor 2018. Voor Nieuwegein gaat het om een daling van € 624.800.

2. De ontwikkeling van het BTW-compensatiefonds heeft ook een effect op de hoogte van de algemene uitkering. Sinds 2015 is er een koppeling tussen de omvang van de gecompenseerde BTW en de hoogte van de algemene uitkering. Doordat de gemeenten meer BTW compenseren via het fonds, daalt de algemene uitkering voor Nieuwegein met € 542.000.

3. Naast het accres is de uitkeringsbasis aangepast als gevolg van de landelijke ontwikkeling van de WOZ-waarden, aanpassingen van de uitkeringsfactor en wijzigingen in de maatstafgewichten en de wegingsfactoren. Dit leidt voor Nieuwegein tot een verhoging van de uitkering met € 424.000 ten opzichte van de stand bij de najaarsnota.

4. In 2018 zijn bedragen toegevoegd aan de algemene uitkering als decentralisatie- en integratie-uitkering. Bij de resultaatsbestemming doen wij een voorstel om drie van deze bedragen in 2019 ter beschikking te stellen aan de betreffende onderdelen.

5. Sinds 2015 krijgt de gemeente uit het gemeentefonds een integratie-uitkering voor de nieuwe taken in het sociaal domein. Door een aantal wijzigingen in de verdeelsystematiek is dit onderdeel € 41.000 hoger dan in de najaarsnota geraamd.

6. Omdat de scores op een aantal maatstaven pas na afloop van het jaar definitief worden vastgesteld, vinden nog aanpassingen op de algemene uitkering over voorgaande jaren plaats. In de Najaarsnota was voor 2017 een extra ontvangst van € 102.000 gemeld. Als gevolg van herberekeningen in de september- en decembercirculaire van de uitkering in 2017 is ten opzichte van de Najaarsnota € 40.200 minder ontvangen. In totaliteit is een bedrag van € 61.800 extra ontvangen over het jaar 2017.

De uitkeringsbasis 2016 is in 2018 aangepast als gevolg van de vastgestelde landelijke ontwikkeling van de WOZ-waarden. Dit leidt voor Nieuwegein tot een verhoging van de uitkering met € 37.600.

Lagere opbrengst precariobelasting € 45.000 nadeel
Hogere opbrengst OZB € 704.000 voordeel
Hogere opbrengst parkeerbelasting € 94.000 voordeel
Hogere opbrengst toeristenbelasting € 35.000 voordeel

De ontwikkelingen van deze verschillende belastingsoorten worden toegelicht in de paragraaf lokale heffingen (3.2.2).

Oninvorderbare posten € 26.000 voordeel
In 2018 bleek een aanvulling van de post voor oninvorderbare posten niet noodzakelijk.

Toelichting reservemutaties

Lagere storting reserve grondbedrijf € 197.000 voordelig
Dit betreft de begrote winst op de grondexploitaties. Het werkelijke resultaat bij de grondexploitaties is negatief, derhalve is er sprake van een onttrekking van de reserve. Zie voor meer informatie de paragraaf grondbedrijf

Lagere onttrekking algemene reserve € 57.000 nadelig
Dit betreft begrote onttrekking voor de kapitaallasten van de brandweerpost Zuid, de oplevering hiervan vindt plaats in 2019. Derhalve is er nog geen sprake van kapitaallasten in 2018.

Lagere onttrekking reserve kapitaallasten € 1.301.000 nadelig
De onttrekking aan de reserve kapitaallasten is € 1.301.000 lager dan begroot. Dit is voor een bedrag van € 995.000 een gevolg van een nieuwe richtlijn in het BBV, dat de rente op de onderliggende investeringen niet meer ten laste van de reserve kapitaalslasten mag worden gebracht. In plaats daarvan wordt nu bij de resultaatbestemming voorgesteld dat bedrag incidenteel aan de reserve kapitaallasten te onttrekken. De overige € 306.000 is het gevolg van lagere kapitaallasten van de onderliggende investeringen. Dit is ontstaan door uitstel van een ICT-investering en aanpassing van de afschrijvingstermijnen van een tweetal investeringen.

Lagere onttrekking reserve kapitaalgoederen € 315.000 nadeel
Dit is lager uitgevallen vanwege vertraging van investeringen waardoor de kapitaallasten van de onderliggende investeringen pas in het volgend jaar voordoen.

Lagere onttrekking reserve grondbedrijf € 80.000 nadeel
Dit had betrekking op de kosten van  de plaatsing van een mozaïek. Deze investering is doorgeschoven naar 2019.